با رشد روزافزون نیاز به جابهجایی کالا در مقیاسهای کوچک و متوسط، ناوگان وانت، نیسان و خاور به یکی از ارکان اصلی حملونقل جادهای تبدیل شدهاند. با این حال، چالشهایی مانند زمانهای پرت، نبود شفافیت در دسترسی به بار، سفرهای بدون بار و مدیریت غیربهینه مسیرها، موجب کاهش بهرهوری این ناوگان شده است. سامانههای هوشمند اعلام بار، با فراهم آوردن بستری الکترونیکی برای اتصال مستقیم صاحبان بار و رانندگان، توانستهاند بسیاری از این مشکلات را کاهش دهند. هدف این مقاله، بررسی کارکرد و مزایای این سامانهها در بهینهسازی عملکرد ناوگان سبک باری است.
سامانههای هوشمند اعلام بار، زیرمجموعهای از فناوریهای حملونقل هوشمند (ITS) هستند که به دیجیتالی شدن فرایندهای حمل بار کمک میکنند. در مطالعات پیشین، نقش این سامانهها در کاهش مصرف سوخت، افزایش درآمد رانندگان، کاهش سفرهای بدون بار و ایجاد عدالت در دسترسی به بارها بررسی شده است. پژوهشهایی در کشورهای مختلف نشان دادهاند که استفاده از این ابزارها میتواند بهرهوری ناوگان سبک را تا بیش از ۳۰ درصد افزایش دهد.
معرفی سامانههای هوشمند اعلام بار
سامانههای اعلام بار هوشمند مانند «ایران ترابر»، «ترابرنت»، و «آسان بار» بستری نرمافزاری برای ثبت بار توسط صاحبان کالا و انتخاب هوشمند مسیر، نوع خودرو، و راننده توسط سیستم هستند. این سامانهها معمولاً مجهز به امکاناتی نظیر مکانیابی لحظهای، ارزیابی رانندگان، محاسبه هوشمند کرایه، و ارائه پیشنهادات مسیر و بارهای متناسب هستند.
تحلیل تأثیر سامانههای هوشمند بر بهرهوری ناوگان وانت، نیسان و خاور
بررسیها نشان میدهد استفاده از این سامانهها موجب کاهش میانگین زمان انتظار رانندگان برای بار جدید تا حدود ۴۰٪ شده است. همچنین، مسیرهای بهینهشده موجب صرفهجویی در مصرف سوخت و کاهش استهلاک خودروها میشود. از سوی دیگر، صاحبان بار نیز از مزایایی همچون سرعت بیشتر در حمل بار، امکان پیگیری لحظهای موقعیت بار، و شفافیت در قیمتگذاری بهرهمند میشوند. در مجموع، استفاده از این سامانهها عملکرد ناوگان سبک باری را به طرز محسوسی بهبود داده است.
نتایج و یافتهها
نتیجهگیری و پیشنهادها
سامانههای هوشمند اعلام بار، ابزاری نوین و کارآمد برای رفع ناکارآمدیهای موجود در حملونقل سبک کشور محسوب میشوند. با توجه به نتایج بهدستآمده، پیشنهاد میشود:
افزودن نظر